Bu yazımızın genel amacı; akor becerileri, klavye bilgisi ve transpoze becerisi üzerine bilgi vermek olacak.
Hikayeyi aslında biliyorsunuz.
Konserde A minör tonunda harika bir blues solosu çalarsınız. O an her şey yolundadır ve birden diğer grup üyesi duymak istemeyeceğiniz bir şey söyler: ‘Şarkının tonu Bb minör’. Ve kabusunuz başlar.
Hemen hemen her gitar çalan E ve A akor pozisyonları taşımayı bilinçli ya da bilinçsiz olarak yapar. Ancak bu akorları, bir kaç farklı basamak aşağıdan ya da yukarıdan çevirmeye kalktığında işler değişir.
Eğer bir çok farklı anahtarda çalmaktan kokuyorsanız bu aşamada bilmeniz gereken tek bir kelime var: CAGED.
CAGED sisteminin yaklaşık 50 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. Özellikle stüdyo gitaristlerinin zamanında bulduğu ve farklı tonlardan çalabilme becerisini hızlandırdığını düşündükleri bir sistemdir. Kısacası bu sistemi zamanında stüdyo gitaristleri hayatta kalabilmek adına bulmuş diyebiliriz :)
Bu sisteme göre gitar klavyesi 5 farklı parçaya bölünmektedir. Aslında CAGED kelimesinin her biri C, A,G,E ve D akorlarının isimlerinden meydana gelir.
Bu akorlar da tıpkı E ve A akorları gibi sırasıyla taşınabilir. Böylece en zor anahtarda bile dilediğinizce çalabilirsiniz.
C tonunda (ilk 3 örnek) CAGED sisteme klavyeden bakalım.
- örnek, klavyedeki 5 temel akor şeklini göstermektedir.
- örnek, tüm C akor şekillerinin klavyeyi nasıl kapladığını,
- örnek ise C major gamının tüm seslerini gösteriyor.
Bu ilk 3 örneğimize, klavyeyi keşfetmeyi başlamada ilk adım diyebiliriz.
Akorların kök seslerinin nerede olduğunu ve akor şekillerinin nerede pozisyonlandığını anlamak için biraz vakit harcamanızı öneririz.
Tıpkı E ve A akorunda olduğu gibi geriye kalan C,G ve D akorlarını da keşfetmek zor değil.
Hepimizin bildiği E bare akorunu 3. pozisyonda çaldığımızda G major akorunu ya da 8. pozisyona taşırsak C major akorunu (5. örnek) bulabiliyoruz.
Şimdi aynı işlemi D akor şekliyle yaparsak ve 5. pozisyona taşırsak G akorunu, 10. pozisyonna taşırsak C akorunu bulabiliriz. (6.örnek)
Her bir durumda kök seslerini taşıdığımızda işlem tamamlanmış olur.
Şimdi elimizde CAGED sistemi, yani 5 temel Major akor olduğuna göre 60 akoru kolayca çözebiliriz!
Akorların 5 farklı şekliyle klavyeyi genişlettikten sonra akor yürüyüşlerini de bu sistemle birlikte genişletebiliriz.
C major tonunda 1-4-5 (C-F-G) akor yürüyüşünü her bir pozisyondan çalabiliriz. Bu yürüyüşleri ise bağlantılı arpejler ve gamlar ile pratik yapabiliriz.
Özetle;
– 5 farklı akor pozisyonunu çok iyi bilin.
– 5 farklı pozisyonu tüm klavyeye taşıyın.
– Her akorun kök sesinin nerede olduğunu çok iyi bilin.
– Her seferinde komşu akorun ne olduğunu hesaba katın.
– Tüm bu 5 akoru ve taşınışlarını pratik yapın.
Örnek 1
CAGED sistemi oluşturan temel akorlar
Örnek 2
Klavyedeki C major akorunun sesleri
Örnek 3
Klavyedeki C major gamının sesleri
|
Örnek 4 E Major pozisyonunu taşıyarak
|
 |
|
Örnek 5 E Major pozisyonunu taşıyarak
|
 |
|
Örnek 6 D pozisyonun G akoru ve D pozisyonunda C akoru elde etmek |
 |
